Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Morus nigra & Gladiolus x byzantinus

fotò
fotò
Amourié-negre

Morus nigra

Moraceae

Àutri noum : Amourié-d'Espagno, Amourié-de-damo, Amourié-de-malaut, Amourié-de-presènt.

Nom en français : Mûrier noir.

Descripcioun :
L'amourié-negre èi pu gaire planta à l'ouro d'aro. S'atrobo pamens encaro dins d'ùni vilage. Li fueio, proun chanjarello, soun mai founço qu'aquéli de l'amourié-blanc. Se destrìo subre tout emé li fru que soun mai long, e peréu lou pecout, e bèn roujo un cop madur.

Usanço :
Li muro "vertadiero" (au contre di fru de Rubus), soun bono à manja. Li gènt pamens li acampon pu gaire (lou fau faire lèu) e li laisson toumba au sòu ounte fan de gròssi taco negro.

Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Morus
Famiho : Moraceae



Coulour de la flour : Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Escoumbre e proche dis oustau - Pargue
Estànci : Pancaro entresigna
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Morus nigra L., 1753

fotò
fotò
Coutèu(-de-Bizànci)

Gladiolus x byzantinus

Iridaceae

Àutri noum : Coutelas, Coutelo, Glaujòu, Glai, Coutelet.

Nom en français : Glaïeul de Byzance.

Descripcioun :
Lou coutèu-de-Bizànci duerb à la primo si poulìdi flour dins li prado e ermas secarous de Prouvènço pas trop liuen de la mar. Es un bastard naturau entre Gladiolus italicus e Gladiolus dubius. A li coulour dóu premié e un pau la larjour dóu segound. D'efèt li tepalo d'en aut sus li coustat soun pu larg que li dóu coutèu d'Itàli. Peréu lis antèro soun pu courteto (fotò) e li grano un pau alado, mai pas tant que pèr Gladiolus dubius.

Usanço :
Li coutèu coume la maje part dis Iridaceae soun empouisounant.

Port : Erbo
Taio : 0,6 à 1,5 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gladiolus
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Mars à mai

Liò : Prado - Ermas - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Gladiolus x byzantinus Mill., 1768 (= Gladiolus communis subsp. byzantinus (Mill.) Douin, 1931 )

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
RR
R
R
ges
R
ges

Morus nigra & Gladiolus x byzantinus

Coumpara Amourié-negre emé uno autro planto

fotò

Coumpara Coutèu(-de-Bizànci) emé uno autro planto

fotò